Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

cunning contriver

  • 1 artifex

    artĭfex, fĭcis, m. [ars-facio].
    I.
    Subst.
    A.
    1.. One that is master in the liberal arts (while opifex is a master in the artes sordidae; cf. ars, I. B. 1.), an artist, artificer:

    illi artifices corporis simulacra ignotis nota faciebant,

    Cic. Fam. 5, 12:

    reponendarum (tegularum) nemo artifex (i. e. architectus) inire rationem potuit,

    Liv. 42, 3:

    in armamentario multis talium operum (sc. tormentorum) artificibus de industriā inclusis,

    id. 29, 35:

    ut aiunt in Graecis artificibus eos auloedos esse, qui citharoedi fieri non potuerint, sic, etc.,

    Cic. Mur. 13, 29; cf. Ov. M. 11, 169 al.:

    artifices scaenici,

    Cic. Arch. 5, 10; id. Quinct. 25; Suet. Caes. 84:

    artifex lignorum,

    a carpenter, Vulg. 2 Reg. 5, 11; so,

    artifex lignarius,

    ib. Isa. 44, 13:

    artifices lapidum,

    masons, ib. 2 Reg. 5, 11:

    artifex aerarius,

    a worker in bronze, ib. 3 Reg. 7, 14 (often thus used in Vulg. for opifex).—Also absol.:

    artifex,

    Plaut. Am. prol. 70:

    multi artifices ex Graeciā venerunt,

    Liv. 39, 22; so id. 5, 1; 5, 7; 5, 2; 41, 20; so Vulg. Exod. 36, 4; ib. Isa. 40, 20; ib. Act. 19, 24 et saep.—So of a charioteer, as in Gr. technitês:

    ne hoc gloriae artificis daretur (auriga standing just before),

    Plin. 7, 53, 54, § 186.—Of a physician, Liv. 5, 3. —Of an orator or writer:

    Graeci dicendi artifices et doctores,

    Cic. de Or. 1, 6, 23:

    cum contra talem artificem (sc. Hortensium oratorem) dicturus essem,

    id. Quinct. 24 fin.:

    politus scriptor atque artifex,

    id. Or. 51, 172. —
    2.
    Trop., a master in any thing, in doing any thing, etc.:

    artifices ad corrumpendum judicium,

    Cic. Verr. 2, 5, 71:

    artifex callidus comparandarum voluptatum,

    id. Fin. 2, 35, 116:

    Cotta in ambitione artifex,

    Q. Cic. Petit. Cons. 12, 47:

    serendae in alios invidiae artifex,

    Tac. H. 2, 86 al. —
    B.
    A maker, originator, author, contriver:

    si pulcher est hic mundus, si probus ejus artifex, etc.,

    Cic. Tim. 2:

    cujus (civitatis) artifex et conditor (est) Deus,

    Vulg. Heb. 11, 10:

    artifex omnium natura,

    Plin. 2, 1, 1, § 3:

    si indocta consuetudo tam est artifex suavitatis,

    id. Or. 48, 161:

    artificem (sc. malorum) mediis immittam Terea flammis,

    Ov. M. 6, 615:

    vadit ad artificem dirae Polymestora caedis,

    id. ib. 13, 551:

    sceleris infandi artifex,

    Sen. Agam. 975.—Ironic.:

    O artificem probum!

    Ter. Phorm. 2, 1, 29.—Also for a sly, cunning contriver, inventor of a thing (cf. ars, II. fin.):

    et mihi jam multi crudele canebant Artificis scelus,

    Verg. A. 2, 125; 11, 407. —
    II.
    Adj.
    A.
    Act., skilled in a thing; skilful, practised, ingenious, dexterous:

    Bomilcar et per homines talis negotii artifices itinera explorat,

    Sall. J. 35, 5:

    miles decollandi artifex,

    Suet. Calig. 32:

    artifex faber de silvā,

    Vulg. Sap. 13, 11:

    tam artifices saltationis,

    Suet. Tit. 7.—Also of inanimate things:

    artifices Natura manus admovit,

    Ov. M. 15, 218:

    Tellus artifices ne terat Osca manus,

    Prop. 5, 2, 62:

    artifex, ut ita dicam, stilus,

    Cic. Brut. 25, 95:

    mobilitas ignea artifex ad formanda corpora,

    Plin. 6, 30, 35, § 187:

    vir tam artificis ingenii,

    id. 8, 16, 21, § 55 al. — Poet. with inf.:

    venter, negatas artifex sequi voces,

    Pers. prol. 11.—
    B.
    Pass., skilfully prepared or made, artistic, artificial, ingenious:

    quattuor artifices vivida signa boves,

    Prop. 3, 29, 8:

    tantae tamque artifices argutiae,

    Plin. 10, 29, 4, § 85:

    artifex dimicatio,

    id. 8, 40, 61, § 150:

    motus,

    Quint. 9, 4, 8:

    manus libratur artifici temperamento,

    Plin. 12, 25, 54, §

    115: artifex vultus,

    Pers. 5, 40:

    plaga,

    Sol. 35 al. — Poet. of a horse, broken, trained, Ov. A. A. 3, 556.

    Lewis & Short latin dictionary > artifex

  • 2 artifex

        artifex icis, m and f    [ars + FAC-], a master of an art, professional man, artist, artificer (used of a sculptor, musician, actor, etc.): artifices improbi, i. e. quacks, L.: dicendi, an orator: morbi, healer, Tb.—A maker, builder, author, contriver: mundi: operum, L.: figurae, O.: caedis, O. — A trickster, cunning deceiver, cheat: Artificis scelus, i. e. the wicked device, V.; cf. artificis scelus, i. e. artifex scelestus, V.: O artificem probum! T.— Apposit., a master, skilled, clever, ingenious, dexterous: artifices manūs, O.: talis negoti, S.: ad corrumpendum ingenium.— Artistic: boves, Pr.
    * * *
    I
    (gen.), artificis ADJ
    skilled, artistic; expert, practiced; cunning, artful; creative, productive
    II
    artist, actor; craftsman; master of an art; author, maker; mastermind, schemer

    Latin-English dictionary > artifex

  • 3 architectus

    archĭtectus, i, m., = architektôn (the usual form, while † archĭtecton, ŏnis, is rare).
    I.
    Form architectus.
    A.
    A master-builder, architect:

    fabri architectique,

    Plaut. Mil. 3, 3, 45:

    Philo architectus,

    Cic. de Or. 1, 14, 62; so id. Fam. 9, 2; Vitr. 1, 1; Plin. 34, 14, 42, § 148; Vulg. Eccli. 38, 28; ib. Isa. 3, 3; ib. 2 Macc. 2, 30:

    ut sapiens architectus,

    ib. 1 Cor. 3, 10 al.—
    B.
    Trop., an inventor, deviser, contriver, author, maker:

    bene factis Juppiter architectus,

    Plaut. Am. prol. 45 ( = auctor atque opifex, Lambin.):

    inventor veritatis et quasi architectus beatae vitae Epicurus,

    Cic. Fin. 1, 10, 32 (cf. id. ib. 2, 16, 52:

    architectari voluptates): princeps atque architectus sceleris,

    id. Clu. 22:

    Stoici architecti paene verborum,

    id. Brut. 31, 118.—Hence, archĭtecta, ae, f., a female architect:

    natura architecta vis,

    Plin. 10, 71, 91, § 196.—
    II.
    Form architecton.
    A.
    A master-builder, architect, etc.:

    nam sibi laudavisse hasce ait architectonem, Nescio quem, esse aedificatas has sane bene,

    Plaut. Most. 3, 2, 73; Sen. Ep. 90; Sol. 32 fin.
    B.
    Trop., a master in cunning, a crafty man:

    me quoque dolis jam superat architectonem,

    Plaut. Poen. 5, 2, 150.

    Lewis & Short latin dictionary > architectus

См. также в других словарях:

  • Jenoure — This unusual and interesting name is of Norman origin, and found chiefly in Kent and Sussex. It is a medieval occupational name for a designer or engineer, derived from the Olde French engineor , a contriver, a derivative of engaigne , meaning… …   Surnames reference

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»